سازه گلخانه هیدروپونیک
هیدروپونیک یا آب‌کشت، یکی از روش های خلاقانه تولید محصولات کشاورزی بدون خاک و سم و با کم ترین نیاز به آب (با استفاده از محلول مغذی) است. در ایران، ده ها گلخانه به این روش راه اندازی شده و هزاران نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم مشغول به کار هستند. با این روش، در هر نقطه ای از ایران می توان هر محصول کشاورزی را بدون توجه به اقلیم و نوع خاک، برداشت کرد. با این مزایا با سازه گلخانه هیدروپونیک می توان اشتغال زایی خوبی داشت و از هر مکانی برای تولید محصولات کشاورزی که نیاز روز افزون جمعیت ایران در عصر ۱۴۰۰ است، بهره برد.
گیاهان، مثل دیگر جانداران، بی احساس، بی تحرک و تک بعدی نیستند و شعور و احساس دارند. برقراری ارتباط با گیاهان در رشد و نمو آن ها اهمیت دارد. گیاهان، دارای سیستم عصبی، حافظه و تحرک و احساس بوده و قابلیت تبدیل عناصر به یکدیگر و خلق عناصر را دارا می باشند. باید با گیاهان حرف زد و با روش های خلاقانه، تولید ان ها را با هزینه کم و در مکانی کوچک، افزایش داد. دقت کنید که این کار، نیاز به مهارت دارد.
هیدروپونیک چیست؟
این اصطلاح در واقع بیان گر یک روش مدرن در دنیای کشاورزی است که در آن برخلاف شیوه سنتی به جای بهره گیری از خاک و مواد مختلف، گیاه مورد نظر در یک ترکیب مایع از انواع مواد غذایی جایگذاری می شود تا بدین ترتیب بستر مناسبی برای رشد به شیوه هیدروپونیک تامین گردد.
در میان انواع روش های گلخانه ای، این شیوه به دلیل نداشتن محدودیت اقلیمی، آب و هوایی محبوبیت بالایی پیدا کرده است و اکنون در بیش از 30 استان گلخانه هیدروپونیک راه اندازی کرده اند که فرصت های شغلی زیاد کره است.
نگهداری و کشت گیاه به این روش به آب و هوا یا تغییر فصل بستگی ندارد و تنها با بهره گیری از فناوری نوین می توان در هر بازه از زمان و فصل کشت و پرورش انواع گل و گیاه را به پیش برد. البته باید توجه داشت که گلخانه هیدروپونیک دارای نقاط قوت و ضعف بوده که در ادامه مورد بررسی قرار می گیرد.
هیدروپونیک دارای 6 نوع تکنیک می شود که عبارت اند از :
- نوار غذایی
- شیوه شناوری
- حالت هواکشت
- سیستم مویینگی
- سیستم قطره ای
- غوطه روی
باید به این نکته توجه داشت که در هر یک از این تکنیک ها بستری که برای نگهداری و کشت گیاه در نظر گرفته می شود خالی از مواد مغذی می باشد. از این رو مایع یا در واقع سیالی از مواد مغذی که از قبل ترکیب و آماده شده است برای تغذیه گیاهان مورد استفاده قرار می گیرد.
فواید سازه گلخانه هیدروپونیک
- عدم نیاز گسترده به خاک
- حذف استفاده از آفت کش ها و سموم که هزینه تمام شده تولید را افزایش می دهد و خاک را آلوده می کند.
- روشی محبوب برای تولید محصولات کشاورزی تراریخته
- حذف علف هرز در تولید محصولات کشاورزی
- کاهش مصرف آب به خصوص در مناطقی که با کم آبی مواجه هستند.
- افزایش ارزش غذایی محصولات هیدروپونیک به روش سنتی.
- تولید میوه و سبزی در مناطق سردسیر و باتلاقی ایران و جهان
- بازآفرینی مناطق کم تر توسعه یافته و مکان های متروکه به منظور احداث گلخانه (روش هلندی)
- کشت گیاهان علوفه ای به صورت متوالی برای واحدهای کوچک دامداری
- کاهش ابتلای گیاهان به بیماری های ارگانیک و انگلی
- کاهش قابل ملاحظه استخدام منابع انسانی و کاهش هزینه های سربار تولید محصولات کشاورزی.
انواع روش کشت در سازه گلخانه هیدروپونیک
-
روش کشت آبی
ریشه گیاه، داخل محلول غذایی قرار گرفته و حد فاصل ریشه و ساقه که طوقه نامیده می شود، از مایع بیرون است و با پلاستیک، بالا نگهداشته می شود.
-
روش کشت ماسه ای
ریشه گیاه داخل مواد جامدی که دارای قطر کوچک تر از سه میلی متر هستند، قرار می گیرد و پشم سنگ، از آن جمله است.
-
روش کشت در سنگ ریزه
ریشه گیاه داخل مواد جامدی که دارای قطر بزرگ تر از سه میلی متر هستند، قرار می گیرد و سنگ خارا از آن جمله است.
-
روش کشت در هوا
ریشه گیاه در اکوسیستمی قرار می گیرد که توسط قطرات آب که حامل مواد غذایی است، اشباع می شود.
-
روش کشت در ورمی کولیت
ورمی کولیت، روش دیگری است که ریشه گیاه با مواد کانی، مخلوط می شود.
-
روش کشت آبی
برای تولید گیاهان و گل های زینتی کاربرد دارد.
این سیستم برای کشت شنی، ماسه ای و آبی قابل استفاده است و در همه، رشد گیاه در بستر فاقد خاک انجام می شود. به این صورت که گیاهان، داخل ردیف های طولانی از گلدان ها داخل گلخانه قرار گرفته و انفرادی، کشت می شوند و با سیال محلول غذایی که توسط پمپ، بین آن ها در جریان است، تغذیه می شوند و با خاصیت مویینگی ریشه، مواد غذایی انتقال می یابد.
در واقع خاصیت مویینگی، یک سیستم غیرفعال است که محلول غذایی در اختیار گیاه قرار گرفته و باعث رشد آن می شود. در سیستم های فعال مثل سیستم هیدروپونیک ، محلول غذایی توسط پمپ به صورت دورانی حرکت کرده و ریشه را تغذیه می کند. محلول غذایی مصرف نشده، توسط نیروی جاذبه به تانکر حامل سیال محلول، انتقال می یابد.
روش فعال شناوری، محلول توسط پمپ، به ریشه گیان منتقل می شود و گیاهان در ردیف های گسترده کنار هم که شیب کمی دارند، قرار می گیرد. ردیف ها، همه مایل هستند تا در اثر جاذبه زمین، محلول پس از حرکت در طول، به تانکر باز گردد. این چرخه تا زمان رشد گیاه، ادامه می یابد. مهارت کاربر و دما و رطوبت و بزرگی گلخانه و میزان سرمایه کشاورز و تولید کننده، نقش بسزایی در ارتقا کیفیت و اثربخشی تولید محصول به روش هیدروپونیک دارد.
شرایط محیط سازه گلخانه هیدروپونیک
در سیستم هیدروپونیک فاکتورهایی مانند رطوبت، دما، میزان کربن در اکسید و گردش هوا از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
-
رطوبت
رطوبت به عنوان یکی از نیاز های حیاتی گیاه برای رشد می باشد. رطوبت نسبی ایده آل برای این فضا 40 الی 60 درصد است. چان چه رطوبت محیط به خصوص در بخش هایی که تهویه مناسب ندارد از این مقدار زیاد تر باشد کپک زدگی را به همراه دارد.
-
دما
دما استاندارد بین 68 تا 70 درجه فارنهایت می باشد. توجه نمایید که دمای بالا از رشد گیاه جلوگیری می کند؛ همچنین اگر دمای آب نیز بالا باشد باعث گندیدگی ریشه می شود.
-
هوا
برای رشد گیاهان باید این مکان پر از گاز کربن دی اکسید باشد؛ چرا که هر قدر میزان گاز Co2 بالاتر برود به همان میزان سرعت رشد گیاهان افزایش پیدا می کند.
برای طراحی و اجرای انواع گلخانه تجاری، شخصی یا غیره و تجهیزات مورد نیاز گلخانه، می توانید با مشاوران ارگ سبز پارتیکان تماس حاصل فرمایید. کارشناسان ارگ سبز پارتیکان همواره پاسخگوی شما عزیزان می باشند.
مقالات مرتبط:
وبلاگ ارگ سبز پارتیکان : argesabz.blog.ir ، سئو : آوین نت
